دانلود پایان نامه کارشناسی روانشناسی بررسي نگرش دانشجويان دانشگاه شهيد بهشتي پيرامون عوامل موثر در ازدواج

فهرست مطالب

چكيده ...............................................................................................................

فصل اول...................................................................................

مقدمه ...............................................................................................................

بيان مسئله پژوهش .........................................................................................

بيان فرضيه‌هاي پژوهش .................................................................................

هدف پژوهش ...................................................................................................

ضرورت پژوهش..............................................................................................

تعريف مفاهيم پژوهش (تعريف نظري مفاهيم، تعريف عملياتي مفاهيم) ..........

فصل دوم: دانستنيهاي موجود در مورد عنوان پژوهش و پيشينه پژوهش

بخش نخست ..............................................................................

تاريخچه ازدواج ...............................................................................................

مفهوم ازدواج ..................................................................................................

ازدواج در زمان مختلف در ايران ....................................................................

ازدواج در ايران امروز ....................................................................................

ازدواج در كشورهاي مختلف جهان ................................................................

انگيزه، اهداف، فوايد و زمان ازدواج در دين اسلام ........................................

ازدواج ازديدگاه روانشناسي ...........................................................................

بخش دوم: ................................................................................

عوامل زناشويي ...............................................................................................

تحرك اجتماعي و همسر گزيني .......................................................................

دو متغير اساسي: سن و ويژگيهاي فرهنگي ....................................................

انتخاب همسر از ديدگاه فرهنگي .....................................................................

بخش سوم: ...............................................................................

عشق در ازدواج ...............................................................................................

همسان همسري................................................................................................

مشكلات و موانع موجود بر سر راه ازدواج.....................................................

پيشينه پژوهش ................................................................................................

فصل سوم: روش تحقيق .............................................................

روش تحقيق .....................................................................................................

گزينش نمونه ...................................................................................................

روش نمونه‌گيري .............................................................................................

جامعه آماري ...................................................................................................

حجم نمونه .......................................................................................................

ابزار تحقيق.......................................................................................................

مدت اجراي تحقيق ...........................................................................................

روش آماري ....................................................................................................

فصل چهارم: جمع‌آوري اطلاعات و يافته‌هاي پژوهش ...................

مقدمه ...............................................................................................................

جداول دو بعدي مربوط به سئوالات پرسشنامه ..............................................

فصل پنجم : تجزيه و تحليل نتايج پژوهش ....................................

استنتاج و نتيجه گيري ......................................................................................

موانع و محدوديتهاي طرح تحقيق ....................................................................

پيشنهادات ........................................................................................................

منابع مورد استفاده .........................................................................................

ضمائم .............................................................................................................

مقدمه

از جمله آيات خداوند اين است كه از جنس خودتان براش شما جفت آفريده كه با آن انس بگيريد و بين شما محبت و الفت ايجاد كرده، در اين امر براي مردم متفكر آيات حكمت خداوندي نمايان است، نهاد انسان احتمال گرايش عميق به تشكيل خانواده دارد تا بدين وسيله ما معني آرام و آشيانه‌اي مطلوب براي خود فراهم نمايد و در اين بين به حق ظرافتهاي بسيار شگفت‌انگيز درون آدمي به وديعه گذاشته است. در دين مبين اسلام ارزش زيادي به ازدواج داده شده و احكام بسياري در جهت ايجاد كانون گرم و آرام خانواده وجود دارد. تفاهمي اجمالي به تاريخ تمدن بشر نيز مبين اين مطلب است كه با وجود اختلافات بسيار در آداب و سنن جوامع بشري و تغييرات چشمگيري جوامع در بستر زمان، ازدواج يكي از مراسم منحصر به فردي است كه همواره با بشر بوده است اين دورانست در كتاب ارزشمند تاريخ تمدن خود مساله ازدواج را در گاهواره تاريخ و در ميان اقوام مختلف بشرح وسط داده است و ثابت نموده كه ازدواج در انسان معناي بسيار والاتر و برتري نسبت به انتخابات جفت در حيوانات دارد. عادات و رسوم اجتماعي و اخلاق سرپناه و محافظ محيط مقدس خانواده مي‌باشند و راه نفوذ قوانين را مي‌بندند ليكن با صنعتي شدن جوامع به دليل ماشيني شدن زندگي‌ها و سياستهاي سودجويانه بشر امروزي انسان به موجودي مسخ شده مبدل گرديده است كه در درياي پرتلاطم زندگي، به هدف به اين سو و آنسو كشيده مي‌شود و جمال تفكر را نمي‌يابد و شايد بهتر است بگوييم كه نمي‌تواند تفكر منطقي داشته باشد و در اين بين ازدواج و كانون گرم و مقدس خانواده نيز دستخوش تغيير شده است و مفهوم معنويش كم‌رنگ گشته است. فرهنگ ميهن عزيزمان ايران با تكيه بر تمدن غني اسلامي و تاريخي خود كمتر از طوفان تمدن نوين بشري متاثر گرديده در كانون گرم خانواده هنوز بهترين مأمن است ولي بايد به اين واقعيت تلخ اذعان نمود كه در طي دو سه دهه اخير به دنبال نفوذ در فرهنگهاي بيگانه و تغييرات نسبي عادات اجتماعي و فردي جامعه و همچنين وضعيت اجتماعي و سياسي كشورمان تغييرات پرشتاب نگران كننده‌اي در نگرشها و برخوردهاي اجتماعي و خانوادگي صورت گرفته است البته در مقايسه با جوامع غربي اين روند كندتر است به طوريكه در آمريكا ميانگين ميزان طلاق 30% كل ازدواجها در ايران براي جمعيت شهري 12% بوده است ولي با توجه به سنت‌هاي ديرين خانوادگي و مالتبعه مردم كشورمان براي زندگي زناشوئي قائلند و همچنين باورها ديني و اسلامي كه از پايه‌هاي اساسي تفكر اجتماعي افراد كشور است به تعيين آمار ازدواج و طلاق و كيفيت آنها مي‌بايد از روند كندتر و ارقام نازلتر برخوردار مي‌باشد. برطبق آمار ازدواجهاي ثبت شده در سال 1361 ميانگين سن ازدواج براي مردان 25 و براي زنان 20 سالگي بوده است. جوانان بيشترين و سازنده‌ترين نيروهاي جامعه مي‌باشند و پيشرفت و تعالي كشور وابسته به همت اين قشر مي‌باشد. لذا بررسي مشكلات و تلاش براي حل مشكلات ايشان از اهميت بسزايي همانگونه كه آمار نشان مي‌دهد در شرايط فعلي شايد با اطمينان بتوان ادعا كرد كه بزرگترين مشكل جوانان ازدواج و تشكيل خانواده مي‌باشد. دانشجويان به دليل مدت تحصيل و شرايط كاري خاص بيش از ساير جوانان با اين مشكل دست به گريبان هستند دليل اين مدعا مقايسه متوسط ازدواج دانشجويان است كه براي پسران 1/29 و دختران 2/27 سالگي است در اين پژوهش سعي شده است كه ابعاد مختلف مساله ازدواج و عوامل موثر بر آن از ديدگاه دانشجويان بررسي شود تا با شناخت عوامل ترغيب كننده و تضعيف كننده آن در بين دانشجويان كه با اتخاذ سياستهاي مناسب و همچنين با آگاهي دادن به جوانان بتوان معضلات جامعه را حل نمود.

بيان مسئله تحقيق:

مسئله ازدواج يكي از مهمترين مسائل زندگي مي‌باشد كه باعث رشد و شكوفايي انسان در مراحل بعدي زندگي او مي‌گردد و اين امر از ابتداي خلقت وجود داشته و در هر اجتماعي و هر زماني مطرح بوده است و هر روزه قشر جوان در اين خصوص ديدگاه خاصي را مورد نظر قرار مي‌دهند، خصوصاً در سالهاي اخير كه با صنعتي شدن جوامع تغييرات چشمگيري در امر ازدواج و نوع خانواده و رابطه بين اعضاء خانواده و بخصوص زن و شوهر بر جاي گذاشته است. نوعاً هر دختر و پسري كه به حد بلوغ و رشد رسيده باشند يك كشش باطني شديد نسبت به جنس مخالف در خود احساس مي‌كنند و اين كشش و جاذبة نامرئي با گذشت زمان و بارور شدن قواي جواني به تدريج به تمايل شديد مبدل گرديده تا آنجا كه به صورت خواسته‌اي حتمي و ضروري خودنمايي مي‌كند. (احمدي، سيد احمد، 1371، ص22)

در واقع اين پژوهش بر آنست كه ابعاد مختلف مسأله ازدواج و عوامل موثر بر آن را از ديدگاه دانشجويان بررسي نمايد.

بيان فرضهاي تحقيق:

فرضهاي تحقيق در اين مقوله جاي مي‌گيرند:

1ـ آيا از ديدگاه جوانان، ازدواج موقت مي‌تواند راه حل خوبي بشري مشكل ازدواج باشد؟

2ـ آيا از نظر جوانان مشكلات تحصيل و ترس از افت تحصيلي از موانع ازدواج مي‌باشد؟

3ـ آيا از نقطه نظر جوانان، معيارهاي معنوي و ارزشهاي فرهنگي از مهمترين ملاكها براي انتخاب همسر مي‌باشد؟

4ـ آيا براي دختران جوان، وفاداري و مسئوليت‌پذيري و با ايمان بودن همسران آينده‌شان داراي اهميت مي‌باشد؟

5ـ از نظر پسران جوان جامعه ما، تحصيل كرده بودن همسران آينده‌شان اهميت زيادي در انتخابشان دارد؟

6ـ زيبايي همسر آينده براي پسران جوان تا چه اندازه داراي اهميت است؟

7ـ چند درصد از جوانان در زمينه همسرگزيني با خانواده خود تفاهم كامل دارند؟

8ـ انگيزه جوانان چه دختر و چه پسر براي ازدواج چه مي‌باشد؟

9ـ چند درصد از جوانان جامعه ما براي گريز از تنهايي ازدواج مي‌كنند؟

10ـ چند درصد از جوانان گذراندن دوران نامزدي را لازمه يك ازدواج موفق مي‌دانند؟

هدف تحقيق:

اين پژوهش در زمينه بررسي ابعاد مختلف مسأله ازدواج هدفهاي زير براي را دنبال مي‌كرد:

1ـ نظرسنجي از دانشجويان پيرامون مشكلات موجودي سر راه تشكيل خانواده

2ـ تعيين عوامل موثر در ايجاد انگيزه براي ازدواج بين دانشجويان 3) ارزيابي نظرات دانشجويان پيرامون معيارها و صفات انتخاب همسر 4) بررسي راههاي عملي‌تر جهت تسهيل امر ازدواج از ديدگاه دانشجويان

ضرورت تحقيق:

جوانان كشور بهترين و مشكلات ايشان از اهميت بسزايي برخوردار است و هماهنگونه كه آمار نشان مي‌دهد در شرايط فعلي شايد با اطمينان بتوان ادعا نمود كه بزرگترين مشكل جوانان ازدواج و تشكيل خانواده مي‌باشد. در سالهاي اخير بدنبال تغييرات سياسي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي در سطح جامعه، رفتارها و عادات اجتماعي و فردي مردم دچار تحولات بسياري شده است. ازدواج نيز از اين قاعده مستثني نبوده است و نوسانات چشمگيري در كيفيت و كميت ازدواج و طلاق با توجه به آمارهاي موجود مشاهده مي‌شود بطوريكه متوسط اين ازدواج و ميزان طلاق در بين جوانان افزايش قابل ملاحظه‌اي داشته است. (حسيني، 1375) البته در مقايسه با جوامع ديگر اين ارقام كمتر مي‌باشند ولي با عنايت به ريشه‌هاي عميق فرهنگي و پشتوانه ديني در مردم كشورمان ضرورت بررسي مساله ازدواج و نقاط قوت و ضعف آن در جامعه از ديدگاههاي گوناگون احساس مي‌گردد.

تعريف مفاهيم تحقيق: الف ـ تعريف نظري مفاهيم

ازدواج: ازدواج در لغت به مغناي «با هم جفت شدن» «زن گرفتن و شوهر كردن و زناشويي» بوده و همچنين در اصطلاح علم بديع آنست كه شاعر در شعر خود و كلمه و تلفظ شبيه به هم و در معنا مختلف باشد بياورد. تعريف حقوقي ازدواج عبارتست از رابطه حقوقي كه براي هميشه با مدت معين بوسيله عقد مخصوص بين زن و مرد حاصل شده و به آنها حق مي‌دهد كه از يكديگر تمتع جنسي ببرند. و در واقع عقد خاصي كه موجب رابطه ازدواج بين زن و مرد مي‌شود و رابطه‌اي است كه با عقد مخصوص براي هميشه بين زن و مرد ايجاد مي‌شود و آنان حق دارند از يكديگر تمتع ببرند. به بيان ديگر ازدواج و مليتي است ميان دو فرد (زن و مرد) كه اين پيوند آغازگر زندگي جديد خانوادگي مي‌باشد. ادوارد وسترمارك» در كتابي به نام «تاريخ ازدواج انساني» تاهل را به منزله ارتباط كم و بيش پايدار بين دو جنس مي‌داند كه پس از توليد مثل و حتي بعد از آمدن فرزند دوام مي‌يابد. «ارنست گراوز» كه يكي از محققان بزرگ درباره ازدواج و خانواده است، ازدواج را به منزلة اعتراف علني و ثبت رسمي فراوجت مي‌داند. «روبرت لاوي» كه مردم‌شناس است ازدواج را بعنوان ارتباطي تقريباً پايدار بين يك مجاز تعريف مي‌كند. «دكتر علي اكبر مظاهري» ازدواج را نوعي تركيب بين دو انسان و دو خانواده مي‌داند و بيان مي‌كند كه زندگي مشترك يك پديده مركب است كه اجزاء اصلي و اساسي آن زن و مرد مي‌باشند. هر قدر بين اين دو عنصر هماهنگي، همفكري، تناسب و سنخيت روحي و اخلاقي و جسمي باشد اين تركيب استوارتر محكمتر و پرثمرتر خواهد بود. نگرش: عبارت از نوعي حالت آمادگي است، تمايل به عمل يا عكس‌العمل حاضر، در مقابل محركي خاص است در نتيجه نگرشهاي مرد غالباً: حاضر اما راكد است و تنها در صورت برخورد با موضوع نگرش، در بيان و رفتار تجلي مي‌كند. اما نگرش در زبان رايج تمايل رواني يا عاطفي در مقابل چيزي يا شيئ بدون اينكه دگرگوني جسماني در آن مداخله كند تعيين مي‌كند. نگرش بخاطر جنبه عاطفي و پايدارش كه فراهم آورنده زمينه اساسي فعاليتهاست متمايز مي‌شود، از سوي ديگر، نگرش روابط بالقوه فعاليت پنهان پديد مي‌آورد و به سوي هدفي در جهان خارجي هدايت مي‌شود اين هدف به پاره‌اي از انگيزشهاي فرد مربوط مي‌شود و براي او بوي ارزش به همراه دارد. نگرش و مفاهيم ديگر به آن:

دو مفهوم نقش و نگرش به يكديگر مربوطند.

و همكاري نزديكي با يكديگر دارند مفهوم نقش تمايلات عاطفي پنهان را در كنار فعاليتهاي آشكار دربر مي‌گيرد و اين تمايلات نيز متقابلاً انجام كارهاي دستوري توسط نقش را با اهميت مي‌سازد.

بنابراين نگرش، چهره‌اي از نقش را كه بيشتر شخص و كمتر قابل كنترل است، مي‌سازد نقش از سوي دربرگيرنده بيانگر پاره‌اي از نگرشها است و از سوي ديگر، نگرش از بينش شكل گرفته و مي‌تواند گزينش‌هاي نقش فرد را سمت دهد. نگرشها، عقايد و باورها، نگرشها. عقايد و باورها ارتباط تنگاتنگي دارند و مي‌توان گفت كه زيربناي عقلي و منطقي عقايد و باورها را تشكيل مي‌دهد. اگر نگرش تمايلي است به انجام كارهاي مناسب يا نامناسب نسبت به موضوعي خارجي عقيده نحود بيروني آن است. عقيده و نگرش دو جنبه مكمل هم و يك فرايند هستند اولي از پويايي و زمينه‌هاي عاطفي بيشتري برخوردار است و دومي بيشتر جنبه عقلاني و گفت و شنود و ارتباط شفاهي دارد. باورها جنبه كلي‌تري نسبت به عقايد دارند. آنها دنياي فرد را مي‌سازند و به او ثبات نظر و عقيده مي‌دهند. مجموعه مطالبي كه ما دربارة يك موضوع خاص مي‌دانيم و همه قضايايي كه براي ما معنايي ندارد و همچنين همه موضوعاتي كه ما فكر مي‌كنيم واقعيت دارند باورها را تشكيل مي‌دهند.

ويژگيهاي نگرش: الف) محتوا: نگرش‌ها مي‌توانند مربوط به اشياء يا اشخاص يا گروه‌هايي از اشخاص باشند ب) نسبت‌گيري: نگرش‌ها به موافق و مخالف تقسيم مي‌شود. ج) ميزان د) شدت، تا چه اندازه اين نگرش در دل ما جاي دارند هـ) پيوستگي: نگرشهاي گوناگون ما با يكديگر تا چه حد پيوستگي دارند يا در تناقض نيستند. و)برجستگي: تاچه اندازه آمادگي داريم نگرش ويژه‌اي را بيان كنيم.

تعداد صفحات:82

متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده (به طور نمونه) و ممکن است به دلیل انتقال به صفحه وب بعضی کلمات و جداول و اشکال پراکنده شده یا در صفحه قرار نگرفته باشد که در فایل دانلودی متن کامل و بدون پراکندگی با فرمت وردwordکه قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است.